Balzac, Honoré de
Fransız yazar (1799-Paris 1850) önce Tours'da, 1824'ten sonra da ailesinin yerleştiği Paris te öğrenim „ören Honoré de Balzac, ailesinin isteğiyle hukuk öğrenimine başladıysa da, zamanının büyük bölümünü kitaplıklarda ve Rabelais, İngiliz mizahçısı Sterre gibi edebiyatçılarla dostluk ederek geçirdi. Ailesi Seme et-Mar- ne'a çekilince, öğrenimini tamamlayarak noter olması için Paris'te bırakıldı; ama okuldan ayrılıp, ailesine edebiyatla uğraşma kararı verdiğini bildirdi. İlk yapıtı olan manzum Cromwell( 1819) trajedisi, hiçbir başarı kazanamadıysa da, ailesinin vazgeçme çağrılarına karşın, takma bir adla Mrs. Radcliffe tarzında "kara romanlar" yayınlamayı (1821) sürdürdü. Bir süre yeniden Paris'e yerleşen ailesiyle oturup, sonra, aile bir mirasla zenginleşerek Seine-et-Marne'a dönünce, kesin olarak Paris'e yerleşti. Kendisinden çok yaşlı olan Mme de Berny'yle ilişki kurup [Vadi/dejd Zambak adh romanında, Mme de Morsauf adı altında onu canlandırdı), ailesinin, dostlarının ve Mme de Berny'nin yardımıyla yayıncılık, basımcılık ve basım harfleri dökümcülüğü yapmaya başladı. İşletmesi 1828'de iflas edince, 1829'da gerçek adıyla, Walter Scott'u örnek aldığı, ilk edebiyat başarısını kazanmasını sağlayan Le Dernier Chouan ou la Bretagne en 7800(Chouan'larin Sonuncusu ya da 1800'de Bretagne) adlı tarihsel romanını yayınladı. 1829-1833 arasında çeşitli gazete ve dergilerde anlatı ve öyküleri yayınlandı: Tılsımlı Deri(\a Peau de Chagrin, 1831), Colonel Chahert (Albay Chabert, 1832), Le Curé de Tours (Tours Papazı, 1832), Louis Lambert (1932). Milletvekilliğine adaylığını koymasına (1931) karşın seçilememesinden ve Mme de Castiers'ye duyduğu ilginin karşılıksız kalmasından ötürü büyük bir umutsuzluğa kapıl- dıysa da, çok geçmeden Eugénie Grandet (1833) adlı başyapıtın, yayın ad. ve Mme Hanska'yla mektup arkadaşlığı kurdu (Polonya kökenli bu genç kadın, Balzac'ın romanlarına hayrandı ve ona bir yıl süreyle ateşli mektuplar yazdı). Bu sevginin verdiği güven ve yüreklilikle yapıtının ana planını çizdi: Önce Etudes Sociales (Top- lumsal Inr eiemeier)' sonra da Comédie Humaine (In- ,k Komedyası) arlını verdiği bu yapıt sona erdiğinde dev bir Üçlü oluşturacaktı Uçlunun birinci bölümüne %udes de Moeurs (örf ve Adet İncelemeleri) adını verip, bu bölümde Scenes de la Vie Privée (Özel Yaşantıdan Sahneler) başlığı altında Le Contrat de Mariage dv- lilik Sözleşmesi, 1835), Goriot Baba (Le Père Goriot 1834), Beatrix! 1839) romanlarını, Les Scènes de la Vie de Province (Taşra Yaşamından Sahneler) başlığı altında Eugénie Grandet (1835), la Rabouilleuse (Bulanık Suda Avlanan Kız, 1841), Vadideki Zambak (Le Lys dans le Vallée, 1835), Sönmüş Hayaller [Les illusions Perdues, 1837-1843) romanlarını, Scènes de la Vie Parisienne (Paris Yaşamından Sahneler) başlığı altında Histoire de la Grandeur et de la Décadence de César Birotteau (César Birotteau'nun Büyüklüğünün ve Çöküşünün Öyküsü, 1837), Kuzin Bette (Cousine Bette, 1846), Kuzen Ponsde Cousin Pons, 1847) romanlarını, Scènes de la vie de Campagne (Köy Yaşamından Sahneler) başlığı altında da Köy Hekimi (Le Médecin de Campagne, 1832), Köy Papazı (Le Curé de Village, 1839-1846), Les Paysans (Köylüler, 1840) romanlarını topladı. Études Philosophiques (Felsefe İncelemeleri) adını verdiği ikinci bölümde, toplumsal sonuçların etkilerini araştırmaya uğraştı ( Tılsımlı Deri [Peau de Chagrin, 1831); Louis Lambert, 1832; Mutlak Peşinde [La Recherche de l'Absolu, 1834)). Études Analytiques (Çözümleyici incelemeler) adını taşıyan üçüncü bölümdeyse, ilk iki bölümde gözlemlenen olayların ilkelerini açıklamaya yöneldi: La Physiologie du Mariage (Evliliğin Fizyoloiosi, 1830), La Pathologie de la Vie Sociale (Toplumsal Yaşantının Patolojisi).
Balzac, romana, dış koşullar etkisiyle insan türlerinin farklılaştığına inanan Geoffroy Saint-Hilaire'in kuramını uygulamak istemiş, en ince ayrıntıları bile gözden kaçırmayan gerçekçiliği ile zengin düş gücünü ve kişisel deneylerini birleştirerek, 2 000'i aşkın roman kahramanı yaratmıştır. Bunların başlıcaları bir romandan ötekine, en değişik çevre ve dekorlar ortasında yeniden ortaya çıkarlar. Balzac, bu insanüstü roman yazma çabasını ölümüne kadar sürdürmüş, ama özellikle Askerlik Yaşamından Sahneler bölümünde, daha önceden kendine çizmiş olduğu çerçeveyi dolduramamıştır. Ayrıca tiyatro oyunları ve Contes Drolatiques (1832-1637) adlı bir öykü derlemesi vardır. Kız kardeşi- n*r yazdığı mektuplar ve Lettres à l'Etrangère (Yabancı tjTOina Mektuplar), yaşamı, çalışmaları, tasarıları ve düş kırıklıkları üstüne en değerli belgeleri oluşturur.Çok büyük para sıkıntıları içinde, alacaklılarının isteklerini Sayabilmek için günde on beş saat çalışmış, sürekli yaratma çabası içinde kahramanlarının önemini sur- Æ Çılgınca bir tutkuyla bağlandığı Mme Hansku 42 de dul kalmışsa da, aile sorunlarını ve Rusya da ki ömrünü çözümlemesi sekiz yıl sürünce Balzac la evlenmesi 1850 yılını bulmuş ancak aşırı çalışması yazarı bitkin düşürmüş ve vefat etmiştir.